Martha de Bruin, een eenvoudig burgermeisje, wordt door een godsdienstige moeder in betrekkelijke afzondering en onwetendheid van de 'wereldse dingen' opgevoed. Door een vriendin wordt zij overgehaald om in een modezaak te gaan werken. Hier komt zij in aanraking met andere meisjes, raakt zij langzamerhand los van haar vroegere eenzelvigheid en wordt zij ook meer en meer afvallig van haar religieuze beginselen. Zij leest romans tot diep in de nacht en leert wensen te koesteren die zij voorheen niet kende. Het is de dilettantische bohemien Henri de Graaff, die de vervulling van deze wensen brengt. Maar Henri wil geen huwelijk, omdat dit tegen zijn principes is.Aug. P. (August Pieter) van Groeningen (1866-1894) schreef met een bijna angstaanjagend inlevingsvermogen een aandoenlijke roman over de lieve, naïeve Martha de Bruin en over hoe zij teleurgesteld raakt in het geloof en in de liefde. Uit het inlevingsvermogen waarmee hij schrijft, blijkt de sociale betrokkenheid van Van Groeningen bij hetgeen hij beschrijft.

'Minnebrieven', voor het eerst gepubliceerd in 1861, is een moeilijk te definiëren boek. Het zijn niet de liefdesbrieven van Multatuli zelf, het zijn zelfs geen liefdesbrieven als zodanig. Het is een vervolg op 'Max Havelaar', gegoten in de vorm van een brievenroman waarin verschillende onderwerpen en stijlfiguren worden gecombineerd en fictie en non-fictie door elkaar lopen. De brieven bevatten verhalen, vertellingen, geschiedenissen, sprookjes, ideeën, een gedicht en natuurlijk kritiek op koloniale wantoestanden in het voormalig Nederlands-Indië.Multatuli zelf schreef er tijdens het schrijven van het werk in een brief aan zijn toenmalige vrouw het volgende over: "Ik schryf myn minnebrieven, 't Lykt op niets. Ik zou moeite hebben je te zeggen wat het is. 't Is alles! Poesie, sarcasme, politiek, wellust, scherpte, logica, godsdienst, alles. "Willem Frederik Hermans noemt 'Minnebrieven' in zijn biografische werk 'De raadselachtige Multatuli' "een van de grilligste, wildste boeken die de Nederlandse literatuur rijk is."

De novelle 'Aan den weg der vreugde' is een semi-allegorische Italiëroman. De kleine roman gaat over de sanguische Italiaan Aldo, een gewezen legerarts, die in een hotel in een dorpje aan de voet van de Apennijnen nabij Lucca verblijft. Hij houdt ervan door het woud aldaar te zwerven en probeert met een fluitje hagedisjes te lokken en deze koudbloedige diertjes tam te maken. Op een dag verschijnt er een femme fragile uit Nederland, een jonge weduwe Emilia genaamd, ten tonele. Zij is naar het hotel gereisd om te kuren, en ook zij wordt door Aldo met het fluitje gelokt. Een hartstochtige relatie begint maar er ontstaat wrijving wanneer de melancholieke en jaloerse Noordelijke mentaliteit van Emilia botst met de Zuidelijke ongecompliceerde vrijheidsdrang van Aldo. Louis Couperus (1863-1923) wordt door velen beschouwd als een van de belangrijkste schrijvers uit de Nederlandse literatuur. Hij is auteur van een enorm oeuvre van o.a. psychologische romans, historische romans, reisimpressies, etc.

`De dood van mijn poes is niet alleen een aandoenlijk verhaal, het is ook in een aandoenlijke stijl geschreven, een onbevangen en liefkozende stijl, die blij uit de hand van de auteur glijd. Lodewijk van Deyssel omschreef de tederheid van het verhaal als volgt: `... welk een zilver-zuivere ziel en welk een strenge kunstkracht moet de man hebben, die zó van vuur en van ijs een hemelhoge graftempel weet te bouwen voor het dode zacht-kleine, klein-kleine, dat hij lief heeft gehad. Jac. van Looy (1855-1930) was schrijver en schilder. Als schrijver maakte hij deel uit van de beweging der Tachtigers. Als schilder wordt hij gerekend tot de Amsterdamse School. `De dood van mijn poes is voor het eerst verschenen in `De Nieuwe Gids; Jaargang 4 (1889). Voor deze uitgave is de spelling gemoderniseerd.