Vertaalde roman, novelle

Nana is een indringende schandaalroman van de Franse schrijver Émile Zola, die het verhaal vertelt van de opkomst en ondergang van de Parijse femme fatale Nana. Met haar onweerstaanbare schoonheid en charme klimt Nana op van arme cocotte tot een gevierde courtisane die de elite van de Parijse samenleving verleidt. Maar haar leven van luxe en genot eist uiteindelijk zijn tol. Zola schildert in Nana een levendig portret van de Franse samenleving in de tweede helft van de negentiende eeuw, met al zijn excessen, decadentie en morele verdorvenheid. De roman is een krachtige aanklacht tegen de excessen van de moderne samenleving en een indringende karakterstudie van een vrouw die probeert te ontsnappen aan haar lot, maar uiteindelijk wordt opgeslokt door haar eigen verlangens en zwakheden. Nana is een meesterwerk van de Franse literatuur. Émile Zola was een Franse schrijver en journalist die leefde van 1840 tot 1902. Hij staat bekend om zijn naturalistische romans, waaronder de twintigdelige cyclus Les Rougon-Macquart, waarvan Nana de negende roman is. Zola was een belangrijke figuur in het literaire landschap van de 19e eeuw en werd bekritiseerd en bewonderd om zijn controversiële romans. Zijn beroemdste werk is wellicht J’Accuse...!, een open brief aan de Franse president waarin het Franse leger ervan wordt beschuldigd een onschuldige joodse officier, Alfred Dreyfus, te hebben veroordeeld voor spionage. Deze brief leidde uiteindelijk tot de heropening van de zaak en de uiteindelijke vrijlating van Dreyfus. Zola stierf in 1902 door koolmonoxidevergiftiging.

In De tijdmachine reist een Victoriaanse wetenschapper naar het jaar 802.701 na Christus, waar hij tot zijn vreugde ontdekt dat het lijden is vervangen door schoonheid en tevredenheid in de vorm van de Eloi, een decadente elfachtige soort die afstamt van de mens. Maar hij komt er al snel achter dat ze slechts de restanten zijn van een eens grote cultuur – nu zwak en in angst levend voor nog een ander ras dat blijkt te bestaan, de angstaanjagende aapachtige Morlocks die op de loer liggen in diepe tunnels en die zijn terugkeer naar het heden bedreigen. De tijdmachine is huiveringwekkend, profetisch en enorm invloedrijk. De roman wordt beschouwd als een van de vroegste sciencefictionwerken en Wells als de grondlegger van het subgenre tijdreizen.

De novelle Carmen van de Franse schrijver Prosper Mérimée vormde de basis voor de wereldberoemde gelijknamige opera van Georges Bizet. Het gepassioneerde liefdesverhaal van de vrijheidslievende Spaanse zigeunerin Carmen en de trotse Baskische don José Navarro illustreert een mengeling van romantiek en realisme die als typerend voor de stijl van Mérimée kan worden beschouwd. Het verhaal staat bol van de dramatiek die grotendeels is gebaseerd op de noodlottige aantrekkingskracht die de beide hoofdpersonen op elkaar uitoefenen en op de onverenigbaarheid van beide karakters. ‘Mérimée’s Carmen is de korte, krachtige versie van dat verhaal waarvan wij kennelijk niet genoeg kunnen krijgen en dat samen kan worden gevat in drie woorden: verlangen, verleiding, ondergang.’ – Arnon Grunberg

De zeventienjarige Effi Briest, de enige dochter van een aristocraat, wordt uitgehuwelijkt aan de veel oudere baron Geert von Innstetten, een vroegere aanbidder van haar moeder. Hij is een ambitieuze man van karakter en principes, Effi kan volgens haar ouders een welvarende toekomst tegemoet zien. Maar wanneer ze zich in de benauwende sfeer van het provinciestadje Kessin bevindt waar haar man districtscommissaris is, in een huis dat haar angst aanjaagt, en haar man, die innemend en correct maar geen romanticus is, vaak voor zijn werk van huis is, begint ze zich eenzaam en verloren te voelen in dit gearrangeerde huwelijk. In Effi portretteert Fontane met sympathie en psychologische scherpte het lot van een jonge vrouw die gevangen zit in een ongelukkig huwelijk, en de tragische gevolgen van het overtreden van meedogenloze sociale codes. Effi Briest is een hoogtepunt in de Duitse literatuur, een intrigerende en vlot geschreven klassieker die gerekend wordt tot een reeks negentiende-eeuwse realistische romans als Madame Bovary, Anna Karenina, La Regenta, Verboden liefde en Eline Vere. ‘Een Europees meesterwerk.’ – Thomas Mann

'Dagboek van een gek' wordt beschouwd als een van de beste verhalen van Nikolaj Vasiljevitsj Gogol (1809-1852) en is een van de klassieke verhalen uit de Russische literatuur. Gogol schreef het in de herfst van 1834 en het werd voor het eerst gepubliceerd in 1835. De satirische novelle is het relaas van de kleine ambtenaar Aksenti Ivanovitsj Poprisjtsjin die onder de nadelige invloed van de ambtelijke bureaucratische bekrompenheid en hiërarchie langzamerhand steeds meer zijn grip op de werkelijkheid verliest.

'Na de dood van Klara Militsj' gaat over een misgelopen liefde op het eerste gezicht, waaraan beide participanten ten onder gaan. De 26 jarige Jakov Aratov, een wat mensenschuwe jonge man met een zwakke gezondheid en die thuis studeert, wordt na de dood van zijn vader door zijn tante verzorgd. Op aandringen van zijn enige vriend gaat hij een keer mee naar een soiree, waar hij onbewust een sterke indruk maakt op een daar aanwezige jonge dame: de zangeres en toneelspeelster Klara Militsj. Enkele weken later bezoekt Aratov, wederom op aandringen van zijn vriend, een matinee waar Klara Militsj optreedt. Kort daarna ontvangt hij een verzoek van haar om elkaar te treffen, maar bij de ontmoeting reageert hij zo koel en hoogmoedig dat zij zich zwaar verontwaardigd en teleurgesteld uit de voeten maakt. Wanneer Aratov maanden later verneemt dat Klara zelfmoord heeft gepleegd en er een gerucht gaat dat een onbeantwoorde liefde haar tot deze vreselijke daad heeft gebracht, begint hij te geloven dat zij zich om hem heeft omgebracht. Hij gaat op onderzoek uit en raakt daarbij langzaam in de ban van een magische, zinsbegoochelende fascinatie voor haar, een grotere en meer onrustbarende fascinatie dan de levende Klara ooit had kunnen teweegbrengen.De grote Russische schrijver Ivan Toergenjev (1816-1883) schreef zijn laatste, en misschien wel zijn beroemdste, novelle 'Na de dood van Klara Militsj' naar aanleiding van de zelfmoord op het toneel van de operazangeres Eulalia Kadmina.

Met groot verdriet geeft Praskovja Fjodorovna Golovina kennis van het overlijden van haar geliefde echtgenoot Ivan Iljitsj Golovin, Lid van de Rechtbank, op 4 februari 1882. De ter aarde bestelling zal plaatsvinden op vrijdag, om een uur 's middags.De novelle 'De dood van Ivan Iljitsj' van Tolstoj werd voor het eerst gepubliceerd in 1886. Zowel auteur als novelle behoeven eigenlijk geen introductie. De titel dekt de lading volledig en geeft ook meteen de afloop weg: het gaat nl. over de dood van Ivan Iljits en deze Ivan komt inderdaad te overlijden. Het verhaal is tegelijkertijd prachtig en huiveringwekkend.Lev Nikolajevitsj Tolstoj (1828-1910) is een van de reuzen van de Russische literatuur. Hij wordt gezien als episch-psychologisch kunstenaar en religieus, ethisch en sociaal denker genoemd. 'De dood van Ivan Iljitsj' is een van zijn meesterwerken en behoort onmiskenbaar tot een van de hoogtepunten in de wereldliteratuur.

'De laatste dag van een veroordeelde' is een onstuimig aangrijpende novelle. Het verscheen voor het eerst in 1829 en is geschreven als pleidooi voor de afschaffing van de doodstraf, die toen nog normaal werd gevonden. De executies werden in het openbaar uitgevoerd met de guillotine en zo'n executie was zelfs een groot volksvermaak.In het boek beschrijft Hugo de gedachten en gevoelens van de veroordeelde die gevoed worden door die almaar toenemende angst voor het onvermijdelijke.Het boek beïnvloedde schrijvers als Dickens, Dostojevski en Camu.Victor Hugo (1802-1885) was een van de belangrijkste Franse romantische schrijvers van de 19e eeuw.

Deze indrukwekkende en vlot geschreven roman gaat over een van de meest oorspronkelijke vrouwelijke personages in de victoriaanse literatuur, Margaret Hale. Elizabeth Gaskell creëerde haar om de stereotype rol van de vrouw in de 19de eeuw te bekritiseren. De titel die Gaskell in eerste instantie aan de roman had gegeven was dan ook Margaret Hale, maar onder druk van haar uitgever Charles Dickens wijzigde zij die naar Noord en zuid verwijzend naar een van de belangrijke thema’s van het boek, namelijk het contrast tussen het zuidelijke platteland en het geïndustrialiseerde noorden van Engeland. In Noord en zuid verweeft Gaskell op vakkundige wijze een meeslepend liefdesverhaal met een botsing tussen sociale rechtvaardigheid en winstbejag. De suggestie dat de roman een sociaal bewogen Pride and Prejudice is, is wel degelijk steekhoudend.

Het spook dat rondwaart in Canterville Chase heeft een prachtige staat van dienst. Maar wanneer een nuchtere en pragmatische Amerikaanse familie het kasteel betrekt en niet erg onder de indruk blijkt te zijn, raakt het spook danig gefrustreerd. Als hij dan ook nog gepest wordt door de jongste kinderen wordt het spook diep ongelukkig. Gelukkig voor het spook krijgt de dochter van het gezin medelijden. Het spook van Canterville is een parodie op de gothic novel. Het is een buitengewoon geestige en meesterlijk geschreven novelle waarin Oscar Wilde’s grote stilistische gaven en zijn sterk gevoel voor humor duidelijk tot uiting komen.

De drie musketiers wordt beschouwd als een van de grootste avonturenromans ooit geschreven en is een erkende klassieker. Het verhaal over de jonge Gasconjer d’Artagnan en de legendarische musketiers Athos, Porthos en Aramis speelt zich af in het Frankrijk van ruwweg 1625 tot 1628 ten tijde van Lodewijk XIII. Alexandre Dumas père (1802-1870) liet zich voor deze historische roman inspireren door de Mémoires de M. d’Artagnan (1700) door Courtilz de Sandras (1644-1712) dat hij bij toeval tegenkwam in de bibliotheek van Marseille. Toen het verhaal in 1844 als feuilleton in de Parijse krant Le Siècle verscheen was het meteen een enorm succes. Deze archetypische swashbuckler barst dan ook uit zijn voegen van de spanning, (romantische) intriges en heroïek. In hetzelfde jaar verscheen de roman in boekvorm, waarna herdruk op herdruk volgde. Het boek is in ruim honderd talen verschenen en talloze malen verfilmd. Het verhaal is zo beroemd dat zelfs als mensen het niet hebben gelezen ze De drie musketiers kennen. De meeste mensen weten warempel zelfs dat d'Artagnan, de belangrijkste held van het boek, niet een van de drie musketiers is. En wie kent niet het devies van het viertal: Eén voor allen, allen voor één!

De ontnuchtering van Kate Chopin gaat over een getrouwde vrouw die op zoek is naar meer persoonlijke vrijheid en een bevredigender leven. De roman zorgde toen het in 1899 verscheen voor veel opschudding en werd veroordeeld als morbide, vulgair en onaangenaam. Tegenwoordig wordt de roman gezien als een baanbrekend en belangrijk meesterwerk waarmee de auteur haar tijd ver vooruit was. ‘Scherpzinnig, briljant en ontroerend’ – Maggie O’Farrell ‘Ongelooflijk hoe eigentijds en scherpzinnig De ontnuchtering geschreven is.’ – Dieuwertje Mertens, Het Parool