'Langs lijnen van geleidelijkheid' is voor het eerst gepubliceerd in 'De Gids' in 1900. De roman, Couperus noemt het een zedenschets, gaat over een jonge, gescheiden vrouw die naar Italië is gereisd. Ze schrijft daar een feministisch pamflet tegen het huwelijk. Terwijl ze in Rome verblijft, ontmoet ze een Nederlandse kunstenaar; er ontvouwt zich een liefdesrelatie tussen de twee en ze gaan samenwonen. Na diverse verwikkelingen echter komt ze haar ex-man tegen...Bij verschijning van het boek vond men het shocking dat de hoofdrolspeelster van Couperus nogal wat seksuele verlangens had meegekregen en omdat het gaat over een gescheiden vrouw die een buitenechtelijke relatie aangaat.Louis Couperus (1863-1923) wordt door velen beschouwd als een van de belangrijkste schrijvers uit de Nederlandse literatuur. Hij is auteur van een enorm oeuvre van o.a. psychologische romans, historische romans, reisimpressies, etc.

Laat ik u nu eens vertellen van mijn boek 'Een nagelaten bekentenis'. Dat is de geschiedenis van een dégénéré, die eindigt met zijn vrouw te vermoorden. Het begint met de woorden: 'ik heb mijn vrouw vermoord', en dan ontwikkelt hij zijn levensgeschiedenis: hoe hij tot die daad is gekomen. Het boek is goed gerecenseerd, maar het publiek vindt het verschrikkelijk, afschuwelijk, dat weet ik wel.En nu kunt u niet wéten; hòeveel brieven ik heb gekregen van menschen die zeggen: ik ben net zoo. Nog geen drie maanden geleden kreeg ik een brief uit Amsterdam: u weet niet hoe dankbaar of ik ben, dat ik dat boek gelezen heb. Ook kreeg ik een brief van een dame, die had een neef, en die neef was ook zoo. Of ik een vereeniging wou stichten die dergelijke dégénéré's onder haar hoede nam en door het leven leidde. Dat was natuurlijk niets voor mij... Maar aan den anderen kant hoorde ik van een dame, die had daar haar eigen man in herkend, en die man had zich zelf herkend en nu kwamen al die zenuwverschijnselen weer bij 'm terug.

Van maart tot september 1922 maakten Louis Couperus en zijn vrouw Elisabeth een rondreis door Japan. De schrijver van de romans 'Eline Vere', 'De boeken der kleine zielen' en 'De stille kracht' had ook goedgelezen reisbeschrijvingen van Noord-Afrika en Spanje gepubliceerd. Daarom vroeg de hoofdredacteur van 'De Haagsche Post' de beroemde Couperus om in zijn krant verslag te doen van zijn Japanse reis. De 32 'reisbrieven' van Couperus zijn in 1925 gebundeld in 'Nippon'.Couperus schrijft beeldend over het Japanse landschap en de toeristische bezienswaardigheden. Hij geeft zijn kunstenaarsvisie op de Japanse tempels en musea, de literatuur en de veranderende tradities. In 'Nippon' maakt de lezer ook kennis met een onbekende kant van Couperus. De reisbrieven zijn soms heel persoonlijk. Het land van de verfijnde kunstvoorwerpen, waarin hij gehoopt had rond te dwalen, bleek niet te bestaan. Bovendien werd hij ernstig ziek, zodat hij niet al zijn plannen kon uitvoeren. In zijn teleurstelling en pijn werd Couperus' toon aarzelender, minder juichend dan in zijn eerdere werk. Bijna intiem. Binnen een jaar na zijn terugkomst uit Japan stierf Couperus in De Steeg. Samen met zijn Japanse verhalen uit 'Het snoer der ontferming' vormt 'Nippon' dan ook het juwelen sluitstuk van een klassiek oeuvre.Deze heruitgave verschijnt ter gelegenheid van de expositie 'Het snoer der ontferming' in Japanmuseum SieboldHuis in Leiden en de 150ste geboortedag van Louis Couperus op 10 juni 2013.Met een inleiding van Petra Teunissen-Nijsse, zij is sinds 2009 voorzitter van het Louis Couperus Genootschap en coördinator van het Louis Couperus Jubileumjaar.'De Japansche ziel is niet minder gecompliceerd dan welke ziel ook, en de Japanner - al is hij dan ook modern, zakenman, industriëel, koopman, politicus - is poëtisch. Er is ten minste een zeer poëtische kant aan zijn ziel. En tevens is hij litterair: er is ten minste een bijna rhetorische kant aan zijn poëtische en litteraire ziel. Hij houdt van benamingen, woorden met hoofdletters - maar nu weet ik heusch niet of er hoofdletters bestaan in het Japansche letterschrift! - ik meen dus met woorden-met-hoofdletters ons Westersch begrip daarvan.'-Louis Couperus

Begin 2010 werd de redactie van het blad 'Olijfschrift', een uitgave van Stichting Olijf, geattendeerd op het bestaan van het weblog van Aaltje van Eunen. Aaltje had borstkanker gehad en bleek nu eierstokkanker te hebben. Om haar dierbaren te informeren was ze een blog gestart; zoveel makkelijker dan bellen en mailen!Ieder van hen werd gegrepen door de toon van het blog. Het is geen klaagzang en geen verslag van een ziekte. Het blog is veel meer een persoonlijk 'Dagboek van het Leven van Aaltje'. Want leven doet ze. Ze geniet van haar man Herman, hun kinderen en kleinkinderen, hun huis, haar beste vriendinnen, vakanties, feestjes, kortom: van het leven. In haar blog doet ze verslag van dat leven en tussendoor schrijft ze ook over haar ziekte en alles wat daarbij komt kijken: de ziekenhuisopnames, de relaties met artsen, verpleegkundigen en andere hulpverleners; allemaal heel herkenbaar.Aaltje hoort in juni 2010 dat de eierstokkanker niet te genezen is. Er zijn weer uitzaaiingen geconstateerd en de artsen geven aan dat ze wel de pijn kunnen bestrijden maar haar niet meer beter kunnen maken. Ze maakt haar lezers op een mooie manier deelgenoot van het proces, dat die mededeling op gang brengt. Ook Herman schrijft zo af en toe een stukje, zodat soms ook zijn kant van het verhaal belicht wordt. Want kanker heb je niet alleen, kanker heb je samen. En ook Herman weet het mooi te verwoorden.Doordat het blog zoveel in zich heeft - leven, angst, humor, relativering - is het een heel lezenswaardig blog. Een ontroerend blog ook.Het blog - en nu dus het boek - kan steun bieden aan vrouwen met gynaecologische kanker, maar kan ook voor anderen waardevol zijn. Jammer, dat er door het overlijden van Aaltje een eind aan haar verhalen kwam.

Frederik van Eedens roman 'Van de koele meren des doods' is een klassieker uit de Nederlandse letterkunde. Toen het pas verschenen was echter, werd de schrijver van alle kanten fel bekritiseerd. De algemene toon van de kritiek was dat de medicus, Van Eeden was behalve schrijver ook psychiater, meer aan het woord was dan de dichter. Van Eeden heeft geprobeerd zich te verdedigen tegen die kritiek in een voorwoord bij de tweede druk. Hierin protesteert hij er tegen, dat men zijn werk beschouwd had 'als de zielkundige studie van een min of meer pathologisch geval Dit is de banale opvatting van oppervlakkig-denkende en gevoelende lezers... Dit werk nu is geheel door kunstenaars-motieven ontstaan, en wetenschappelijke motieven zijn er ten enenmale vreemd aan gebleven. Hoezeer de schrijver ook moge tekort gekomen zijn in de uitvoering, de bedoeling was geen andere dan de weergave, het weder doen ondervinden, door anderen, van de zelf ondergane schoonheids-emotie.'Men bleef echter nog jarenlang afwijzend staan tegenover het boek. Wat er duidelijk aan de hand was echter, was dat Van Eeden zijn tijd ver vooruit was. Voor de hedendaagse lezer, die over het algemeen vertrouwd is met de psychologische en naturalistische roman, hoeft er geen twijfel over de motieven van Van Eeden te bestaan en is het voorwoord met de verdediging dan eigenlijk ook overbodig geworden.Frederik van Eeden (1860-1932) was arts, psychiater, romancier, dichter, wereldverbeteraar en nog veel meer. Hij was een van de medeoprichters van 'De Nieuwe Gids', de spreekbuis van de Tachtigers, en is vooral bekend geworden door de romans 'De kleine Johannes' en 'Van de koele meren des doods'

De 'Julia' is het bekendste voorbeeld van het sentimentalisme in de Nederlandse letterkunde. Tevens is het een bijdrage tot de ontwikkeling van de roman, een genre dat in de 18e eeuw nog in de kinderschoenen stond. De roman was in die tijd een zeer omstreden tak van literatuur. Zulke geschriften zouden slechts leiden tot tijdsverspilling en ondermijning van de zeden. Men moet de 'Julia' niet als representatief zien voor Feiths gehele oeuvre. Het boekje vertegenwoordigt slechts een fase uit zijn ontwikkeling.Feith heeft onder de titel 'Mengelwerk' aan de 'Julia' een aantal prozastukken en gedichten toegevoegd die we volgens zijn eigen woorden moeten beschouwen als proeven die hij de lezer ter beoordeling voorlegt. In bijna al deze stukken is sprake van een of meer thema's die ook in de 'Julia' van belang zijn. In deze uitgave is het 'Mengelwerk' ook opgenomen.Rhijnvis Feith (1753-1824) was een veelzijdig auteur. Voordat hij als romancier debuteerde met de 'Julia' had hij al veel aanzien verworven als dichter.

'De kleine Johannes' is een sprookjesachtige ontwikkelingsroman met als kern de onvolkomenheid van de wereld en de drang van de mens naar het ideaal: de oorsprong van alle vooruitgang en grootse daden; een volkomen ideaal kan op aarde echter niet verwezenlijkt worden. 'De kleine Johannes' is een klein maar goed doordacht en in prachtige vorm geschreven pleidooi voor handhaving van het spiritualisme tegen het idealisme en materialisme.Frederik van Eeden (1860-1932) was arts, psychiater, romancier, dichter, wereldverbeteraar en nog veel meer. Hij was een van de medeoprichters van 'De Nieuwe Gids', de spreekbuis van de Tachtigers, en is vooral bekend geworden door de romans 'De kleine Johannes' en 'Van de koele meren des doods'.

Pallieter is misschien wel de meest succesvolle Vlaamse roman ooit. In ieder geval is het een juweel van hartveroverende spontaniteit waar de levensvreugde vanaf spat. Het heerlijke boek werd in vele talen vertaald en maakte Felix Timmermans (1886-1947) in één klap beroemd.

De amorele en schelmachtige levensgenieter Tobias Termaete, met zijn dandyisme en zijn verachting van andere mensen, bezint zich op zijn leven na de ontvangst van een briefje over de zelfmoord van een bekende, en aanvaard de zekerheid van de dood. Merkwaardig genoeg lukt het hem steeds weer zich de dood van het lijf te houden en slaagt hij er ten slotte in te breken met het verleden. Dit in zuiver en suggestief proza geschreven verhaal behoort tot de hoogtepunten uit onze romanliteratuur. J. van Oudshoorn, pseudoniem van Jan Koos Feylbrief (1876-1951), is een van de merkwaardigste schrijvers van zijn generatie. ‘Nee, ik geloof niet dat er in de Nederlandse literatuur noch ook in andere literaturen iets soortgelijks te vinden is en daarom behoren de werken van Van Oudshoorn voor mij bij ‘het beste aller dingen’.’ – Maarten ’t Hart

Marianne Philips verrast met deze sprankelende roman over het revolutionaire, tragische en luchthartige Wenen van 1933. Rondom een gouden bruiloft als middelpunt speelt zich het kleurig gebeuren af van één etmaal: politieke beroering, verarmde aristocratie, muziek, liefde, ontwortelde felle jeugd. Philips heeft de verhalen van de verschillende personages zo prachtig in elkaar laten grijpen dat er een organische eenheid is ontstaan, waar speelsheid en tragiek, bruiloftsgenoegens en noodlotsdreiging afwisselen en elkaars effect versterken. Maar het allermooiste is wel dat in dit wisselende spel van tegendelen de sfeer van het oude, voorbije Wenen aanwezig is, onvergankelijk in zijn onvergankelijkheid. Met Bruiloft in Europa heeft Philips een uitermate levenskrachtige roman geschreven, die in zijn veelzijdige mensenliefde tot de opvallendste romans van de Nederlandse literatuur gerekend mag worden.

Zoals heden ten dage van jihadistisch en rechts-extremistisch terrorisme, hing in het fin de siècle voortdurend de dreiging van gewelddadig anarchisme in de lucht. In de roman De dromers (1900) beschrijft Maurits Wagenvoort de wederwaardigheden en het gevoelsleven van Hugo de Vos, een jonge socialist die om een gevangenisstraf in Nederland te ontlopen de wijk heeft genomen naar Parijs. Door de omgang met allerlei kleurrijke en idealistische figuren en door de armoede en onrechtvaardigheid die hij om zich heen ziet, radicaliseert hij geleidelijk tot het anarchisme en pleegt een terroristische daad. Wagenvoort was een van Couperus' beste vrienden en De dromers een van diens lievelingsromans. Het was een in zijn tijd veelbesproken werk en bijzonder populair onder anarchisten. De roman zou een kleine klassieker uit de Nederlandse literatuur kunnen zijn maar is volstrekt 'vergeten'. De Parijse setting, aangekleed met anarchisme, moderne kunst, mystiek, occultisme en decadentie maken het een buitengewoon levendige roman die eenieder met interesse in Couperus, politieke geschiedenis en cultuurhistorie zal boeien. De dromers is het vierde deel in de reeks Rondom Couperus, waarin door Couperus bewonderde, beïnvloede of anderszins verwante literaire teksten van rond 1900 zullen worden uitgegeven. De reeks wordt verzorgd door fin de siècle-kenner Sander Bink van rond1900.nl.

Het grijze kind is een roman over een vroegwijs kind; een kind met de blik van een grijsaard; een kind dat al veel beleefd heeft; een kind met die onbestaanbare voorlijkheid van begrip. 'Met een ironische, onthullende blik ziet het grijze kind het dwaze burgermansmilieu waarin het opgroeit. Zijn scherpe observaties werden genoteerd door Theo Thijssen, wiens geestige pen er een boek van maakte dat al tientallen jaren velen in ons land dierbaar is en stellig nog duizenden nieuwe vrienden maken zal.' - Simon Carmiggelt 'Het grijze kind is in het oeuvre van Thijssen een uitzonderlijk boek en ook in de literatuur kent het zijn weerga niet.' - T. van Deel 'Het is een meesterlijk, geestig, gemeen boek én het boek waar Thijssen zélf het meest om gaf.' - Guus Kuijer 'Voor mij mag Theo Thijssen zeker om dit boek de literatuurgeschiedenis in.' - Kees Fens